1871 yılında Sadrazam Mehmet Emin Ali Paşa hayatını kaybetti. Yerine kısa bir süreliğine Mahmud Nedim Paşa sadrazam olarak atandı. Bu dönemde Maarif Nazırı Safvet Paşa da görevinden ayrılmak zorunda kaldı. Yaşanan bu değişiklikler, müzenin yönetimini de etkiledi. Müze müdürü Edward Goold, görevden alındı ve ardından Müze-i Hümayun Müdürlüğü tamamen kaldırıldı.
Müzenin başsız kalması üzerine, dönemin Avusturya elçisinin ısrarı ile müzedeki eserler, Avusturyalı ressam Terenzio adlı bir şahsa emanet edilerek koruma altına alındı. Bu geçici çözüm, Osmanlı müzeciliği adına ciddi bir boşluk dönemi anlamına geliyordu Sightseeing Tours Turkey.
Yeni Dönem Mithad Paşa ve Ahmet Vefik Paşa
1872 yılında Mahmud Nedim Paşa’nın azledilmesi üzerine yerine Mithad Paşa getirildi. Mithad Paşa da Maarif Nazırlığı görevine 15 Haziran 1872’de Ahmet Vefik Paşa’yı atadı. Bu atama, Osmanlı müzeciliği açısından yeni bir dönemin başlangıcı oldu.
Müze-i Hümayun yeniden açıldı ve müdürlüğe Alman uyruklu Dr. Philipp Anton Dethier getirildi. Dr. Dethier, müzenin gelişmesi ve düzenli bir yapıya kavuşması adına önemli adımlar attı. Bu dönemde müze için yeni bir bina ihtiyacı ortaya çıktı. Maarif Nezareti bu konuda bir rapor ve bütçe hazırlasa da, dönemin ekonomik şartları yeni bir bina inşasını mümkün kılmadı.
Çinili Köşk’ün Müzeye Dönüştürülmesi
Yeni bina yapılamayınca, Topkapı Sarayı’nın ilk yapılarından biri olan Çinili Köşk’ün onarılarak müzeye dönüştürülmesi kararlaştırıldı. Bu kararın alınmasında, Kıbrıs’tan getirilen çok sayıda tarihî eserin sergilenme ihtiyacı da etkili oldu.
Ayrıca, Aya İrini’nin askerî silah deposu olarak kullanılması nedeniyle, Seraskerlik binayı boşaltmak istedi. Bu gelişmeler sonucunda, Çinili Köşk onarıldı ve 16 Ağustos 1880 tarihinde resmî bir törenle müze olarak açıldı.
İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nin Temelleri Atılıyor
Çinili Köşk’ün açılmasıyla birlikte, Aya İrini’deki koleksiyonlardan biri olan Mecmua-i Âsâr-ı Âtika, Çinili Köşk’e ve çevresine taşındı. Böylece, günümüzdeki İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü’nün temelini oluşturan yapı ortaya çıkmış oldu. Bu müdürlük; Arkeoloji Müzesi, Eski Şark Eserleri Müzesi ve Çinili Köşk Müzesi’nden oluşmaktadır Fethi Ahmed Paşa’nın Müzeciliğe Katkısı.
Dethier’in Ölümü ve Osman Hamdi Bey’in Atanması
Bu gelişmelerin ardından Dr. Dethier, 3 Mart 1881 tarihinde hayatını kaybetti. Onun yerine yine yabancı bir isim aranırken, Türk müzecilik tarihi açısından çok önemli bir adım atıldı. Eylül 1881’de, Osman Hamdi Bey müze müdürü olarak atandı. Böylece, Osmanlı’da modern müzeciliğin temelleri Osman Hamdi Bey ile birlikte sağlam bir yapıya kavuştu.
